Jaarverslag Portaal: Krachtig op koers, maatschappelijke opgave blijft enorm

2022 was een jaar vol uitdagingen, ook voor Portaal; de energiecrisis, de torenhoge prijsstijgingen en de enorme maatschappelijke opgaven die er voor ons liggen. De wooncrisis trekt diepe sporen door de samenleving, de betaalbaarheid staat onder druk en de noodzaak om te verduurzamen is groter dan ooit. Maar een krachtige koers maakt dat we kunnen terugkijken op een jaar met mooie resultaten: een nieuw ondernemingsplan in werking, een uitstekende visitatie en een aangescherpte missie vol ambitie om bij te dragen aan goed samenleven

Het jaar 2022 gaat de boeken in als een jaar met veel grote veranderingen in korte tijd, ook voor Portaal. Was het in 2020 en 2021 de coronapandemie die ons deed opschrikken, in 2022 kregen we te maken met een ongekend hoge inflatie, stijgende bouwprijzen en rente. Concrete aanleiding daarvoor was een prijsstijging van Russisch gas en onze afhankelijkheid daarvan. Een prijsstijging die het hardst te voelen is door mensen met een krappe portemonnee: onze bewoners.

Toch lukte het Portaal om goede resultaten te behalen. Iets waar Sander Heinsman en Arjel Woudstra, van de Raad van Bestuur van Portaal, trots op zijn. Heinsman: ‘Met veel inzet en creativiteit realiseerden we onze geplande renovaties en onderhoudsplannen. Ook bouwden we 307 nieuwe sociale huurwoningen. En altijd staat de bewoner centraal, bij alles wat we doen. Zo wordt sociaal renoveren en het huisvesten van bijzondere doelgroepen zoals statushouders steeds belangrijker. En willen we met onze duurzaamheidsdoelstellingen vooral de energiekosten voor bewoners binnen de perken houden.

Dat was in 2022 urgenter dan ooit.’ Daarom heeft Portaal op het gebied van duurzaamheid in 2022 een flinke slag geslagen. ‘Eind 2020 haalden we gemiddeld energielabel B,’ aldus Heinsman. ‘Maar voor 2028 willen we af zijn van alle E-, F- en G-labels en we streven ernaar om in 2050 volledig CO2-neutraal te zijn.’

Betaalbaarheid

De betaalbaarheid van het dagelijkse levensonderhoud stond voor veel Nederlands onder druk in 2022. Heinsman: ‘De prijzen van zo ongeveer alles zijn door het dak gegaan in afgelopen jaar. We hebben daarom ruim ingezet op betaalbaarheid voor onze bewoners. Na een huurbevriezing in 2021 hebben we in 2022 de huren gemiddeld slechts gematigd laten stijgen. Voor huishoudens met een laag inkomen en een goed energielabel was de huuraanpassing inflatievolgend (2,3%). Huishoudens met een laag inkomen én een woning met een E-, F- of G-label kregen huurbevriezing. En ook in het lopende jaar pakken we stevig door op betaalbaarheid: we verlagen in 2023 de huur van de woningen van de bewoners met de laagste inkomens naar 575 euro. Bijna een derde van onze bewoners gaat dan gemiddeld 60 euro minder huur per maand betalen.’

En dat alles in een financieel uitdagende situatie. Want ook voor Portaal stegen de kosten door inflatie, stijgende bouwprijzen en rente. ‘Daarin zijn wij geen uitzondering’ legt Heinsman uit. ‘De financiële middelen in de corporatiesector zijn ontoereikend om alle opgaven te realiseren. We zijn dan ook blij dat de verhuurdersheffing wordt afgebouwd, maar in 2022 moesten corporaties het nog doen met een korting op de heffing. Vanaf 2023 stopt de verhuurderheffing. Volgens Heinsman lost dit echter niet gelijk alles op: ‘Andere belastingen stijgen explosief, waardoor de belastingdruk hoog blijft. Vooral de vennootschapsbelasting drukt onevenredig zwaar op onze maatschappelijke opgave.’

Blijven bijdragen aan goed samenleven

Ondanks deze ontwikkelingen blijven de ambities van Portaal om te blijven bijdragen aan goed samenleven fier overeind. Heinsman: “Portaal heeft ambitieuze plannen neergelegd voor de toekomst om bij te dragen aan de oplossing van de wooncrisis. We verhogen ons onderhoudsbudget met 15 miljoen euro per jaar en maken 20 miljoen euro vrij om het aantal renovaties te verhogen. We zetten meer in op leefbaarheid in onze prioriteitswijken en we blijven de samenwerking zoeken met onze partners om dit mogelijk te maken.’

‘De opgave om nog meer te bouwen en te verduurzamen is enorm en we pakken deze handschoen graag op. En daarbij tonen we graag een beetje lef. Voor Portaal betekent dat een verdubbeling van onze jaarlijkse bouwproductie en een verdere verduurzaming van onze voorraad in Nederland. Daarbij moeten we wel kunnen bouwen zonder handrem. Daarvoor hebben we ook de hulp van onze overheid hard nodig. Grootste knelpunten zijn vooral de slepende procedures en grondprijzen. De overheid heeft hiertoe goede plannen, maar zal écht regie moeten nemen. Alleen dan kunnen we door. Nederland schreeuwt om goede, betaalbare woningen in leefbare wijken. Wij zijn daar klaar voor.’

‘Maar bovenal werken we met hart en ziel aan wijken waar mensen naar elkaar omkijken en we samen problemen oplossen; door verantwoordelijke partijen en door bewoners zelf. Want de uitdagingen van vandaag maken nog eens duidelijk hoe belangrijk het is te leven in een goede buurt, waar mensen elkaar een helpende hand bieden als dat nodig is. Dat vraagt om samenwerking, heldere afspraken, denken in oplossingen en doorzettingsvermogen. Zo dragen we met elkaar bij aan goed samenleven. Iedere dag weer.’

Jaaroverzicht

Het volledige jaarverslag en bijbehorende jaaroverzicht zijn terug te vinden op onze website:
www.portaal.nl/jaarverslag.